Modernizacja rolnictwa i obszarów wiejskich ma się w dużym stopniu dokonać przy użyciu innowacji. To jeden z celów unijnej Wspólnej Polityki Rolnej, ale nie ma jednej gotowej recepty jak ten cel osiągnąć. Dlatego duże pole do popisu mają w tym obszarze startupy.
W rolnictwie – co podkreśla wielu ekspertów – innowacyjność (pod którą kryje się nie tylko szeroko rozumiana cyfryzacja) jest wdrażana od samego dołu, czyli od pojedynczych gospodarstw. Rolnicy korzystają z dość gęstej sieci ekspertów doradców działających w strukturach publicznego doradztwa rolniczego, pomagają im też specjaliści z różnych firm produkujących maszyny, urządzenia, nasiona czy środki ochrony roślin. Ważne miejsce w tym procesie mają także instytuty naukowe, uniwersytety rolnicze, czy przyrodnicze.
Jednak już działające podmioty nie są w stanie zapewnić rolnikom pełnego dostępu do innowacji. Tutaj duże pole do popisu mają więc także młode firmy technologiczne, w tym startupy. Obszarem, gdzie konieczna jest innowacyjność jest z pewnością ochrona środowiska w rolnictwie. Chodzi np. o rozwój tzw. rolnictwa precyzyjnego, czyli działania zapewniające jak najbardziej optymalne korzystanie z zasobów wodnych i glebowych, czy takie stosowanie chemicznych środków ochrony roślin i nawozów sztucznych, aby były ona jak najmniej szkodliwe dla środowiska. Istotny jest postęp biologiczny zarówno w produkcji roślinnej, jak i zwierzęcej, aby w ten sposób także oszczędzać zasoby przyrodnicze w rolnictwie.
Co napędza postęp u rolników?
Okazuje się, że dużym impulsem dla postępu technologicznego w rolnictwie są zmiany klimatyczne obserwowane zwłaszcza w naszej strefie klimatycznej. To dlatego rolnicy są zainteresowani korzystaniem z nowoczesnych systemów nawadniających sterowanych cyfrowo. Pozwala to z jednej strony zadbać o wielkość plonów, a z drugiej pozwala oszczędzać cenną wodę, która jest dostarczana roślinom tylko w wymaganej ilości i w wymaganym czasie. Tym samym rolnik podnosi efektywność swojej działalności, zyskowność gospodarstwa, dostarczając przemysłowi rolno-spożywczemu produkty najwyższej jakości.
Zdaniem ekspertów polskie rolnictwo, choć już mocno rozwinięte technologicznie, ma jeszcze sporo rezerw. Zwłaszcza że nasza produkcja rolnicza jest jeszcze mocno rozdrobniona i duża grupa rolników prowadzi gospodarstwa na niezbyt wysokim poziomie technologicznym, innowacyjność jest tak naprawdę dopiero przed nimi. Z drugiej strony na korzyść naszych rolników przemawia to, że jako grupa społeczna są generalnie otwarci na nowości, ich mentalność znacznie się zmieniła przez ostatnie dwie-trzy dekady. Rolnicy są bowiem coraz lepiej wykształceni, wielu z nich szuka z własnej inicjatywy wszelkiego rodzaju innowacji dotyczących organizacji swojego gospodarstwa i produkcji rolnej.
Wielu rolników wykorzystało w trym celu choćby fundusze unijne, zdobywając dofinansowanie na potrzebne inwestycje w gospodarstwach. Jedni kupowali nowoczesne ciągniki i inne specjalistyczne maszyny do uprawy ziemi, inni wyposażali w innowacyjne urządzenia obory, chlewnie, kurniki i np. przygotowanie mieszanek paszowych, karmienie zwierząt jest sterowane cyfrowo.
Doradcy rolni twierdzą, że poziom innowacyjności w polskim rolnictwie będzie rósł w kolejnych latach także z tego powodu, iż drobni rolnicy rezygnują z prowadzenia gospodarstw i sprzedają lub wydzierżawiają ziemię sąsiadom, którzy w ten sposób powiększają swoje gospodarstwa pod względem obszarowym, a także zwiększając pogłowie hodowanych zwierząt. A ponieważ jednocześnie w rolnictwie brakuje rak do pracy, to jedynym wyjściem dla rolnika jest postęp technologiczny.
Partnerami projektu są: Fundacja ARP, Fundacja BGK, Fundacja Empiria i Wiedza, Fundacja PFR oraz Totalizator Sportowy.
Dofinansowano ze środków Budżetu Państwa w ramach realizacji zadania publicznego pn. „Myśl po polsku”
